Vawiin Assembly thlasik \hutkhawmah MLA-te hlawh sanna tura Bill pass a ni.

0
898
views

Hlawh san rawtna bill hi Parilaimentary Affairs Minister, Pu TJ. Lalnuntluanga’n a pulut a, MLA hlawh cheng sing 6 sang 5 ni \hin chu cheng nuai 1 sing 5 ah tihpun a ni a, a punna hi za zela chhutin zaa 130.77 a tling.

MLA hlawh ennawn a nih rual hian Chief Minister, Speaker, Dy. Speaker, Minister, Minister of State leh Govt. Dy. Chief Whip-te hlawh pawh ennawn nghal a ni a. Hlawh bi tharah hian Chief Minister-in Rs. 1,84,000 a hlawh dawn a; Speaker-in Rs. 1,73,000, Dy. Speaker-in Rs. 1,61,000, Minister-ten Rs. 1,68,000, Minister of State-ten Rs. 1,57,000 leh Govt. Dy. Chief Whip-in Rs. 1,57,000 an hlawh dawn a. MLA pension hlawh Rs. 25,000 ni \hin chu Rs. 40,000-ah tihpun a ni bawk.

Tun hi kum 1987-a State puitlinga Mizoram hlankai a nih hnuah MLA hlawh ennawn \um 4-na a ni a. Kum 1987-a Mizoram State Legislative Assembly hmasa ber din a nih khan MLA-ten hlawh leh ham\hatna an dawn chu Rs. 3,500 a ni a. Hei hi kum 1991-ah ennawn niin, Rs. 8,000-ah tihsan a ni a, a punna hi zaa 128.57 a ni a. Kum 1999-ah MLA hlawh hi ennawn leh niin, Rs. 26,500-ah tihsan a ni a, a punnaa hi zaa 231.258 a ni a, kum 2010 khan Rs. 65,000-ah tihsan leh niin, a punna hi zaa 145.28 a ni a, tunah hian nuai 1 sing 5 ah tihpun a ni leh ta a ni.

Hlawh ennawn piah lamah hian MLA-te ham\hatna hrang hrang pawh tihpun a ni a, ni khata Daily Allowance an hmuh theih zat chu Mizoram chhungah Rs. 1,000 leh Mizoram pawnah Rs. 2,000 ni tura ruahman a ni a. MLA-te chu vawi khat aia tam thlan nawn an nih chuan pension an lak tur chu Term khat zelah Rs. 5,000-in a pung dawn a. Housing Loan an lak theih chu Rs. nuai 10 a\angin nuai 20-ah tihsan a ni a; MLA-te an lo thih palaha ralna Rs. nuai 10 ni \hin pawh Rs. nuai 15-ah tihpun niin, Term thar a\angin MLA-te hian in chei \hat nan a kum khatnaah Rs. nuai 2 leh a bak kum 4 dang chu kumtin Rs. 50,000 an dawng thei dawn a. MLA-te chu an lo thi palh a nih pawhin an nupuiten an pension zaa 50 an dawng thei dawn a, hei hian Rs. 70,000 a pel thei lo thung a ni.

He Bill puluttu Pu TJ. Lalnuntluanga chuan, hun kal tawh a\angin House chuan mipuite hmasawnna tur chi hrang hrang te, ei leh bara intodelh a nih theih nan te, mihring nun honaah zahawmna a awm theih nan leh hleih nei lova rorel a nih theih nan dan alo siam tawh \hin a. Tunah hian siam leh paiah hnianghnar lutuk lo mah se, tun hnaiah sorkar hnathawk hlawh a pung a, ni tin khawsak phung mamawh chi hrang hrang man a san chhoh zel avangin mipui aiawha roreltu, MLA-te hlawh tihpunna tur Bill putluh a ngai ta chu inthlanhrun awm a tih thu a sawi a. Ram danpuiin State Assembly chu MLA, Speaker, Dy. Speaker, Minister leh Chief Minister hlawh siam turin thuneihna a pe a. Hemi ang hian Mizoram State Legislative Assembly pawhin MLA hlawh hi a bituk \hin a, MLA hlawh ennawn hnuhnung ber chu kum 2010 daih tawh a ni a, hemi hnu hian an mawhphurhna leh hmalakna nasa takin a pung a, State dang MLA-te tih ve ngai loh damlo kan te, mitthi ral, ruang phurh leh thil dang tam tak an tih \hin avangin MLA lo ni tawhte intelkhawm, Former Legislators’ Association of Mizoram (FLAM)-in MLA hlawh ennawn an rawt angin he ruahmanna siam a ni a ti.

Hlawh sanna tur rawtna sawi honaah hian ZPM hruaitu, Pu Lalduhoma chuan, he thilah hian thlirna chi hnih an neih thu leh thlirna pakhatah chuan State dangte MLA hlawh nena khaikhin-in Mizoram MLA-te hlawh chu a sang hran lova, tunah a tihpunna tura ruahman pawh a san lutuk lem loh avangin thil tih awm loh lutuk a nih a hriat loh thu a sawi a. Hetihrual hian ZPM MLA-te chu inthlan dawna Val Upa Council-in Official Candidate-a a puante an ni a, an hnenah hian an thu hnial lo tur leh rinawm taka awm tura intiam an ni a. VUC hian he ruahmanna hi Pass pui lo turin a ngen a, a nihna takah chuan hei hian phuar lem lo mah se, a hringtu leh an mahni vang liau liau-a house-a \hu thei an nih avangin an thu chu hnial thei an ni lo tih a sawi a. Hemi piah lamah hian Mizoram sorkar chu sum lamah a harsa hle tih hriat a ni a, hetiang harsatna tawh a nih mek laia hlawh tihsanna tur lo pawm chu thil dik nia an hriat loh thu leh sorkar chu sum leh pai enkawl kawngah insiam\ha phawt se, inthlan dawna CM-in mipuite a lo tiam tawh angin Rs. nuai 3 sem ni phawt se \ha an tih thu Pu Lalduhoma chuan a sawi a, General Purpose Committee (GPC) duh dan zah tak chungin Bill chu an pawm ve thei lo tih a sawi.

Congress Group Leader, Pu Zodintluanga chuan, he ruahmanna hi FLAM-in ngun taka a ngaihtuaha rawtna a siam hnua a ngaihtuahtu tur bik a ruat Sub Committee-in a nghawng tur zawng zawng nen an zirchian hnua kalpui a nih thu leh \um danga MLA hlawh punna aia hniam tak a nih avangin Pass mai \ha a tih thu a sawi ve thung a. Mizoram sorkar chu sum leh paiah a pachhia tih chu tlang hriat a ni a, hemi avanga hlawh bi thar la duh ve lote chu an mimal zalennaa dah mai tur nia a ngaih thu a sawi.

He Bill khaikhawmtu Chief Minister, Pu Zoramthanga chuan, MLA hlawh tihsan thuah hian sorkar chuan rawtna chi hrang hrang a dawng a, FLAM-in rawtna an thehluh hnuah GPC-in ruahmanna an thehlut leh a, hei hi Study Team-in a ngaihtuah hnuah he ruahmanna hi alo kal ta tih a sawi. Pu Zoramthanga chuan, Mizoram MLA leh Minister-te hlawh chu State dang nena khaikhin chuan a laihawl vel a ni a, tun hma ngaihtuah chuan tuna hlawh tihpunna hi a sang hran lova, MLA-ten ram leh mipui rawng an bawlna kawngah chak zawka hna an thawh a, hma an lak theihna tura he ruahmanna hi chhawp chhuah a nih thu a sawi a. Hemi hnu hian BIll hi pass a ni ta a ni.

He Bill sawi honaah hian member 9-in an ngaihdan an sawi a, heng zinga member 7 chuan he bill hi \ha an tih thu leh an thlawp thu an sawi hlawm a. ZPM member pahnih Pu Lalduhoma leh Pu Lalchhuanthanga erawh chuan he Bill hi \ha viau angin lang mah se, an pass pui theih loh thu an sawi thung a ni.